Kỹ thuật đặt câu hỏi chất vấn của Đại biểu Quốc Hội ( 1)

Nhà báo Vũ Quang: Bài viết này xin được chia sẻ với các đại biểu Quốc Hội về kỹ thuật đặt câu hỏi chất vấn trong các kỳ họp nhìn từ góc độ của một nhà báo. Những câu hỏi chất vấn của quý đại biểu Quốc Hội luôn là yếu tố quyết định đến chất lượng của các phiên chất vấn được truyền hình trực tiếp đến cử tri cả nước.

Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình trả lời chất vấn sáng 14/6/2013

Chúng tôi xin được trích một số câu hỏi chất vấn Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình trong kỳ họp quốc hội thứ 5 vừa diễn ra tại Hà Nội.

Đại biểu Trương Thị Huệ (đoàn Thái Nguyên): Tôi xin gửi đến đồng chí Viện trưởng 2 câu hỏi. Câu thứ nhất, về số liệu thống kê đánh giá tình hình tội phạm, theo quy định của luật thì Viện Kiểm sát Nhân dân có chức năng thống kê tội phạm, số liệu thống kê tội phạm sẽ là căn cứ quan trọng để chúng ta đề ra giải pháp phòng chống. Riêng về số liệu thống kê tại kỳ họp này đại biểu Nguyễn Văn Hiện cũng đã đề cập.

Về lĩnh vực tư pháp tôi đề nghị đồng chí Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao cho biết hiện nay con số thống kê tội phạm hằng năm của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao báo cáo Quốc hội có phản ánh đúng tình hình tội phạm đang diễn ra trên thực tế hay không? Tôi lấy ví dụ tình hình tham nhũng đang được đánh giá nghiêm trọng nhưng những con số về các vụ án tham nhũng hằng năm rất ít. Tình hình tiêu cực chạy án trong các cơ quan tư pháp dư luận cử tri đánh giá khá nghiêm trọng nhưng trong báo cáo hằng năm của các cơ quan tư pháp cũng chỉ nêu số liệu về cán bộ bị kỉ luật còn truy cứu trách nhiệm hình sự thì không đáng kể. Vậy Viện trưởng nhận định thế nào về tình hình trên và có giải pháp hữu hiệu nào để khắc phục?

Trong câu hỏi này đại biểu Trương Thị Huệ đã mắc lỗi trong kỹ thuật đặt câu hỏi có hai ý. Đây là lỗi thường gặp trong giao tiếp, thậm chí của cả các nhà báo khi tác nghiệp. Đại biểu còn mắc lỗi đặt câu hỏi ” Đóng” … “có phản ánh đúng tình hình tội phạm đang diễn ra trong thực tế hay không”? Bởi đơn giản nếu là câu hỏi đóng người trả lời chỉ có thể trả lời có hoặc không. Trong câu hỏi thứ nhất nên chia thành hai câu hỏi như sau:

–  Thưa Viện trưởng con số thống kê tội phạm của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao so với thực tế có khoảng cách như thế nào?

– Đâu là giải pháp chống lại việc chạy án trong các vụ án tham nhũng, thưa Viện trưởng?

Đại biểu Lê Đình Khanh (đoàn Hải Dương): Tôi có 2 câu hỏi xin gửi đến Viện trưởng. Câu thứ nhất, những năm gần đây tình hình tội phạm vi phạm pháp luật có chiều hướng gia tăng và diễn biến ngày càng phức tạp. Nhiều vụ án đưa ra truy tố, xét xử nhưng xử đi, xử lại nhiều năm vẫn chưa dứt điểm được. Với chức năng là cơ quan bảo vệ pháp luật, bảo vệ quyền công dân, bảo đảm cho pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh, Viện trưởng đánh giá như thế nào về thực trạng đó và trách nhiệm của ngành kiểm sát trong thời gian vừa qua? Viện trưởng có giải pháp gì để góp phần giữ nguyên kỉ cương phép nước trong những năm tới?

Câu hỏi đầu của đại biểu Lê Đình Khanh cũng mắc lỗi một câu hỏi có ba ý nhiều hơn đại biểu Trương Thị Huệ một ý. Không nên hỏi trong một câu cả ba ý: thực trạng, trách nhiệm và giải pháp tình trạng các vụ án không xử dứt điểm. Nên chia câu chất vấn thành ba câu hỏi:

– Thưa Viện trưởng, năm qua có bao nhiêu vụ án chưa xét xử dứt điểm?

– Trách nhiệm của Viện kiểm sát nhân dân tối cao trong các vụ án này như thế nào?

– Những giải pháp cụ thể của Viện trưởng để việc xét xử dứt điểm các vụ án tồn đọng trong năm 2013 là gì?

Đại biểu Đặng Thị Kim Chi (đoàn Phú Yên): Qua theo dõi công tác thi hành án dân sự trong những năm gần đây cho thấy số lượng của các bản án quyết định có nội dung tuyên không rõ ràng còn nhiều và điều này đã tác động đến tiến độ công tác thi hành án dân sự cũng như ảnh hưởng đến quy định và lợi ích hợp pháp của người dân. Xin hỏi Viện trưởng, với trách nhiệm thực hiện kiểm sát thi hành án dân sự, Viện trưởng cho biết tại sao tình trạng trên lại tồn tại như thế và giải pháp để khắc phục việc có những bản án quyết định có nội dung tuyên không rõ ràng trong thời gian sắp tới. Tôi xin cảm ơn Viện trưởng?

Câu chất vấn của đại biểu Đặng Thị Kim Chi khá hay, tuy nhiên cũng như hai đại biểu Trương Thị Huệ và Lê Đình Khanh câu chất vấn cũng bao gồm hai ý: tình trạng và giải pháp khắc phục việc ” các bản án tuyên có nội dung tuyên không rõ ràng”.

Câu chất vấn của đại biểu Đoàn Thị Kim Chi nên chia thành hai câu hỏi:

– Thưa Viện trưởng tại sao tồn tại nhiều bản án quyết định có nội dung không rõ ràng trong thời gian qua?

– Những giải pháp khắc phục những bản án tuyên không rõ ràng của viện Kiểm sát nhân dân tối cao trong năm 2013 là gì, thưa Viện trưởng?

Đại biểu Quốc hội thường được cung cấp thông tin đầy đủ các hoạt động của chính phủ, vì thế việc nghiên cứu tài liệu giúp quý vị có được những câu hỏi, chất vấn rõ ràng, chính xác dành cho phiên chất vấn của Quốc hội. Câu hỏi hay là câu hỏi ngắn gọn, chính xác về từ ngữ và chỉ có một ý. Những câu hỏi dài dòng có nguy cơ khiến người trả lời chất vấn lúng túng khi không nắm được chính xác ý muốn hỏi của đại biểu. Hơn thế, cử tri cả nước với trình độ khác biệt khó nắm bắt và hiểu đúng nội dung các phiên chất vấn của Quốc hội. Tuy nhiên là một nhà báo tôi rất chia sẻ với những áp lực của các đại biểu Quốc Hội khi thời gian chất vấn rất ngắn, sự trùng hợp câu chất vấn với các đại biểu khác…

Hi vọng những chia sẻ chân thành của tôi trong bài viết này sẽ nhận được sự hưởng ứng của các đại biểu Quốc hội, hướng đến những phiên chất vấn có chất lượng cao hơn tại các kì họp Quốc Hội tiếp theo.

Nếu quan tâm, xin trân trọng giới thiệu cùng các đại biểu Quốc Hội và quý vị bài viết ” Sáu kỹ năng trong phỏng vấn” đăng trên website daotaotruyenhinh.vn .

( Còn tiếp)

 Vũ Quang

Facebook Comments