CNN: chuẩn mực và thông lệ – trách nhiệm của Phóng viên ( Phần 3)

Nhà báo Vũ Quang: Những chuẩn mực và thông lệ của hãng truyền hình  nổi tiếng CNN là một tài liệu tham khảo cho những người làm truyền hình ở Việt Nam. Bản dịch của nhà báo Lê Phong – Biên tập viên của Ban Truyền hình Đối ngoại sẽ giúp các đồng nghiệp hiểu rõ hơn những quy tắc nghề nghiệp ở Hoa Kỳ. Xin trân trọng giới thiệu với bạn đọc của daotaotruyenhinh.vn phần ba với tiêu đề ” Trách nhiệm của phóng viên”.

B-5 tiếp tục

Chúng ta không nên sử dụng máy quay và micro giấu kín ở nơi mà chúng ta đã hứa là sẽ không ghi hình, ghi âm.

Phỏng vấn

Hình ảnh và âm thanh của các nguồn ngoài CNN phải được xem xét để đảm bảo rằng nó đáp ứng các tiêu chuẩn của CNN. Bạn nên tham khảo ban Chuẩn mực và Thông lệ và ban Pháp chế khi cần sử dụng âm thanh và hình ảnh từ các nguồn này. (Xem Video từ các nguồn khác, Mục B-16)

Sử dụng máy quay và micro giấu kín có thể là nhiệm vụ nguy hiểm và tất cả các bên, bao gồm cả những người phụ trách, cần được thông báo đầy đủ về những rủi ro tiềm tàng.

● Trang thiết bị phi chuẩn

Máy quay giấu kín và micro chuyên nghiệp không chỉ là những máy quay kín. Việc sử dụng máy quay phi chuẩn bởi các nhân viên CNN, chẳng hạn như video gia đình hoặc điện thoại di động theo cách mà có thể khiến mọi người tin rằng người quay phim không phải là một nhà báo, phải đạt các tiêu chuẩn của CNN đối với các máy quay giấu kín. Những máy quay này có thể được sử dụng, nhưng việc sử dụng của họ như là các máy quay ẩn thì phải được ban Chuẩn mực và Thông lệ và ban  Pháp chế chấp nhận.

● Nghe lén điện tử

Việc sử dụng micro ẩn hoặc micro pa-ra-bôn hoặc ống kính tê-lê, hoặc các công nghệ tương tự khác,  để ghi lén hoặc ghi âm các cá nhân mà  họ không hay biết hoặc không được phép của họ phải được  sự chấp thuận của các nhà quản lý cấp cao của mạng lưới và Hoa Kỳ, các phòng tin quốc tế liên quan, ban Chuẩn mực và Thông lệ và ban Pháp chế.

Một số tiểu bang có luật cấm ghi âm các cuộc hội thoại mà không cần sự cho phép từ tất cả các thành viên tham gia (tức là sự đồng ý của  hai bên). Điều này bao gồm các cuộc ghi âm thực tế bất kể băng đó sử dụng vào mục đích gì, ví dụ như  để phát sóng, hay đăng trên một trang web hoặc để ghi chép.
Tham khảo ý kiến ban Pháp chế trước khi ghi hình một cuộc trò chuyện mà không cần sự cho phép của tất cả các bên liên quan, hoặc trước khi sử dụng micro ẩn.

(Xem phỏng vấn: Ghi âm hội thoại, Mục B-2)

 

Trường quay của CNN

B-5 tiếp tục

● Phỏng vấn phục kích

Một cuộc phỏng vấn “phục kích” là một cuộc phỏng vấn không được sắp đặt trước, với một đối tượng đã từ chối phỏng vấn hoặc không trả lời nhiều yêu cầu phỏng vấn. Phỏng vấn loại này khác với một cuộc “theo dõi” thông thường, khi máy quay được đặt để có được hình ảnh hoặc âm thanh thường ngày của một người nào đó đi đến hoặc đi về từ nơi kinh doanh, nhà, hoặc một sự kiện. Quyết định phỏng vấn phục kích phải dựa trên tầm quan trọng của câu chuyện. Những người phụ trách cấp cao, ban Chuẩn mực và Thông lệ và ban Pháp chế, chuẩn y trước các cuộc phỏng vấn phục kích này. Nhân viên CNN cần phải tuân thủ tất cả các quy tắc liên quan đến xâm phạm.

 (Xem xâm nhập, mục D-10)

● Bản sao hoặc bản gốc của những người không phải tác giả hoặc một người có thẩm quyền phân phối

Đôi khi bạn có thể được cung cấp các tài liệu, video hoặc hình ảnh nhạy cảm mà không phải là tài sản của người đưa cho bạn, ví dụ, tài liệu lấy từ một doanh nghiệp hoặc cơ quan. Chấp nhận những tài liệu này có thể gây ra các vấn đề pháp lý khó xử. Ví dụ, có thể có quan ngại về việc các tư liệu có được không đúng cách, hoặc về tính xác thực của chúng. Nếu được cung cấp các tài liệu như vậy, bạn nên tham khảo ý kiến với người phụ trách, ban Chuẩn mực và Thông lệ và ban Pháp chế trước khi dùng chúng, và một lần nữa trước khi xuất bản thông tin từ các tài liệu này.

Bạn không bao giờ khuyến khích hay khẩn khoản một nguồn tin vi phạm pháp luật hoặc vi phạm lệnh của tòa án để có được một tài liệu cho bạn. Một khi bạn có các tài liệu hoặc thông tin về chúng, hãy tránh đưa những  thông tin về chúng trong email để hạn chế các dấu vết.

ws Gathering

(Xem video từ các nguồn khác: Trả tiền mua tư liệu của bên thứ ba, trang B-16)

 Các tài liệu trên Internet.

Sử dụng tài liệu được đăng trên internet không chỉ phải được xem xét rất kỹ trong quá trình biên tập thông thường, mà còn có thể vướng vào các vấn đề bao gồm cả tính hợp pháp, bản quyền của chúng, và liệu chúng có được sử dụng hay không và sử dụng như thế nào. Xin vui lòng tham khảo ý kiến với các nhà quản lý cấp cao của mạng lưới, những người phụ trách phòng tin cao cấp, ban Chuẩn mực và Thông lệ và ban Pháp chế.

B-6
Dàn dựng / Dựng lại

CNN đưa tin tức. Chúng ta không tạo ra tin tức. Việc dàn dựng một sự kiện hoặc kiểm soát quá trình diễn biến hoặc kết quả của nó là không thể chấp nhận được. Điều này không ngăn cản những việc dưới đây:

● Các video thường nhật

Việc quay nét mặt nhìn nghiêng, nhìn thẳng và các phóng sự khác có thể cần đến hình ảnh của đối tượng thực hiện những công việc thường nhật. Có thể yêu cầu các đối tượng làm những công việc hàng ngày của họ để chúng ta ghi hình; đó là những gì họ thường làm vào thời điểm đó, chứ không phải cái mà chúng ta yêu cầu họ làm. Chúng ta được phép yêu cầu dừng lại để  chỉnh vị trí máy quay hay nạp lại băng ghi hình hoặc pin.

 ●Dựng lại

Trong các trường hợp hiếm hoi có thể phải dựng lại một cảnh để giải thích rõ hơn về một sự kiện. Kỹ thuật này nên được tiết lộ đầy đủ cho người xem, nhưng trước khi ghi hình, bạn xin phép người quản lý cấp cao của mạng lưới, của chương trình, hay phòng tin và ban Chuẩn mực và Thông lệ.

Nếu được chấp thuận, việc dựng lại có thể được xác định như sau:

– Trong bản sao, ví dụ, “Chúng tôi đã hỏi cái này, cái kia là để dựng lại quá trình để ghi hình.”

– Đổi sang màu đen-trắng hoặc nâu đỏ để người xem phân biệt ngay lập tức giữa cảnh thực và cảnh được dựng lại.

● Cảnh quay dựa trên “quan điểm” (point of view)

Khi không có hình ảnh của một sự kiện thực tế, trong những trường hợp hiếm hoi có thể quay một cảnh dựa vào “quan điểm” của người được phỏng vấn đã quan sát hoặc có hiểu biết chắc chắn về sự kiện thực tế này. Nếu khán giả xem kỹ thuật sản xuất của chúng ta mà nhầm lẫn cảnh quay dựa vào “ quan điểm” này với cảnh thực, bạn phải xác lập cảnh đó là một cảnh được dựng lại trong kịch bản cũng như trên màn hình. Ngoài ra, sử dụng một kỹ thuật để chỉ rõ phần này là không thực (đen trắng, giảm màu sắc, vv)

Trước khi ghi hình, bạn phải được người phụ trách của bạn và  ban Chuẩn mực và Thông lệ cho phép.

Tưởng nhớ nạn nhân Boston

B-8 Làm tin bài về hoạt động tội phạm

● Tháp tùng lực lượng thực thi luật pháp
Định kỳ, các nhóm làm tin tức có thể xem xét việc đi theo lực lượng cảnh sát  trong các vụ bắt giữ hoặc điều tra. Những tình huống này có thể động chạm tới các vấn đề pháp lý nhạy cảm như xâm nhập và xâm phạm đời tư. Những hoạt động này không được thực hiện nếu không có sự chấp thuận trước của người phụ trách, ban Chuẩn mực và Thông lệ và ban Pháp chế. Bởi vì lực lượng thực thi pháp luật xâm nhập vào tư dinh không có nghĩa là các nhà báo cũng có thể làm vậy.Trên thực tế, bạn không được phép vào nếu mà không có sự đồng ý của chủ sở hữu.

●  Nêu tên những người liên quan đến các vụ án hình sự

–  Nạn nhân

Nói chung, CNN không nêu tên nạn nhân bị hiếp dâm và các nạn nhân bị tấn công tình dục hay bị lạm dụng tình dục.Những tội phạm này vẫn để lại những vết nhơ cho các nạn nhân, và các nạn nhân phải được quyết định là họ có muốn được nhận dạng hay không. Hãy thận trọng với việc cung cấp những chi tiết mô tả để nạn nhân không bị nhận dạng một cách vô tình.

Chúng ta phải đối mặt với những khó khăn đặc biệt trong việc xác định trẻ vị thành niên bị bắt cóc và có thể là nạn nhân của các vụ tấn công tình dục. Để giúp phát hiện việc này, các hãng tin phải nhận dạng được họ. Một khi chúng ta biết họ bị tấn công tình dục, chúng ta thường dừng việc nêu tên và phát hình ảnh của họ.

Các trường hợp ngoại lệ phải được ban Chuẩn mực và Thông lệ và ban Pháp chế phê duyệt.

B-9

  • Trẻ vị thành niên và những người thiu năng  trí tuệ
  • Phỏng vấn và ghi hình trẻ vị thành niên

    Phỏng vấn, ghi âm hoặc ghi hình trẻ vị thành niên có thể là những vấn đề đặc biệt, nhất là khi có liên quan đến hoạt động tội phạm, hành vi sai trái, quyền riêng tư và các tình huống nhạy cảm hay khó xử khác. Trong tình huống như vậy, bạn cần phải xin phép của cha mẹ hoặc người giám hộ.Nói chung, bạn có thể phỏng vấn hoặc ghi hình trẻ vị thành niên về các vấn đề không gây tranh cãi như phản hồi đối với một bộ phim hay một món ăn ưa thích mà không cần sự cho phép của cha mẹ hoặc người giám hộ.

Trong các tin  “nóng”, nếu trẻ vị thành niên không gặp nguy hiểm, việc phỏng vấn chúng với tư cách là nhân chứng hay là người có thông tin về sự kiện này nói chung là được phép mà không cần sự cho phép của cha mẹ chúng, một khi trẻ vị thành niên không bàn thảo các vấn đề cá nhân hoặc gây khó xử, và không nêu tên các nghi phạm, và sẵn sàng trò chuyện. Các tư liệu của các đơn vị thành viên (affiliates) phải được kiểm tra cẩn thận để đáp ứng các thông số tương tự.

Hãy thận trọng trong những tình huống này. Mọi kế hoạch phỏng vấn một trẻ vị thành niên tuổi 14 hoặc dưới độ tuổi này cần tham khảo ý kiến với các nhà quản lý cấp cao, ban Chuẩn mực và Thông lệ, và ban Pháp chế.

Khi ghi hình, ghi âm hay đưa tin về trẻ vị thành niên liên quan đến hoạt động tội phạm hay bị thương trong một tai nạn, hãy nhớ rằng cha mẹ chúng có thể chưa được thông báo. Xin vui lòng kiểm tra với các cơ quan thi hành pháp luật để chắc chắn rằng cha mẹ chúng không được thông báo về việc con họ bị thương hoặc bị bắt bởi CNN mà bởi một cơ quan thích hợp.

Việc xin phép ghi hình hay ghi âm có thể đơn giản hơn  yêu cầu cho phép bằng văn bản. Khi quay video hoặc ghi âm tại các trường học,  hãy kiểm tra xem trường đó có gửi “thông cáo tiêu cực “cho phụ huynh thông báo rằng một nhóm phóng viên làm chương trình sẽ đến thăm trường học, và yêu cầu cha mẹ cho biết nếu họ không muốn con mình tham gia vào các cuộc phỏng vấn và ghi hình. Trong trường hợp đó, bạn có thể không cần đến sự cho phép bổ sung.

Sự thận trọng nói trên cũng áp dụng với các gói tin bài hoặc hình ảnh hoặc âm thanh thô gửi đến từ các đơn vị thành viên. Nếu phỏng vấn, phát hình hay giọng nói của trẻ vị thành niên chúng ta cần biết đã được phép của cha mẹ chúng chưa.

B-9 tiếp tục

• Nêu tên nghi can

Trước khi trẻ vị thành niên bị buộc tội, nói chung chúng ta không nên nêu tên hoặc phát hình hoặc tiếng nói của anh ta hoặc cô ta, ngay cả khi họ đang bị lực lương thi hành pháp luật gọi là “nghi phạm”. Nếu bạn tin rằng có lý do để làm khác hướng dẫn này, xin vui lòng tham khảo ý kiến ban Chuẩn mực và Thông lệ và ban Pháp chế.

 

Larry King và đồng nghiệp

  • Nêu tên hoặc nêu danh tính của trẻ vị thành niên liên quan đến tội phạm

    Nói chung, CNN không nêu tên hoặc danh tính của trẻ vị thành niên bị bắt và bị buộc tội hay là nạn nhân của các vụ phạm tội. Khi quyết định nêu tên hoặc danh tính của trẻ vị thành niên cần lưu ý rằng độ tuổi trưởng thành khác nhau từ tiểu bang sang tiểu bang, vì vậy hãy kiểm tra độ tuổi này ở tiểu bang thích hợp. CNN không có những ngoại lệ, ví dụ, nếu trẻ vị thành niên bị buộc tội như một người lớn, người đó có thể bị nêu tên. Nói chung, chúng ta chờ đợi cho đến khi bị cáo bị buộc tội, chứ không phải lúc bị bắt giữ. Tuy nhiên, nếu bạn tin rằng có lý do để làm khác hướng dẫn này, xin vui lòng tham khảo các Ban Chuẩn mực và Thông lệ và ban Pháp chế.

 

Có thể có trường hợp ngoại lệ khác chẳng hạn như nếu trẻ vị thành niên bị buộc tội giết người hoặc trọng tội khác, hoặc nếu các trường hợp khác biện minh cho việc sử dụng tên của trẻ vị thành niên. Trong một số trường hợp, các phương tiện truyền thông địa phương có thể đã thông báo rộng rãi danh tính của trẻ vị thành niên. Trước khi quyết định đưa danh tính của  trẻ vị thành niên trên CNN, bạn nên tham khảo ý kiến với các nhà quản lý cấp cao, ban Chuẩn mực và Thông lệ, và ban Pháp chế.

• Các cá nhân thiu năng trí tuệ

Nhiều trong số các hướng dẫn ở trên được áp dụng để phỏng vấn hoặc ghi hình những người thiểu năng trí tuệ. Một người không đủ năng lực trí tuệ để chấp thuận các mục đích của chúng ta, nhưng dường như có thể sáng suốt và có khả năng tham gia vào một cuộc phỏng vấn. Vì vậy, mặc dù những trường hợp này rất hiếm, một cuộc phỏng vấn như vậy phải có sự đồng ý của người giám hộ. Hoàn cảnh tương tự có thể áp dụng với một cá nhân say rượu hoặc say thuốc.

 (Xem Sự đồng ýmục D-7 và các hình thức thu thập tin tức tại mục D-12)

( còn tiếp)

Lê Phong – VTV

Facebook Comments