Nhà báo Vũ Quang: Trong cuộc sống, bạn sẽ rất thích thú khi nói chuyện với một người biết nêu vấn đề và biết đặt những câu hỏi thú vị. Vậy có công thức đặt câu hỏi hay không? Câu trả lời là có. Công thức của nó là 5W và 1 H ( What, When, Where, Why, Who và How).
Dưới cột cờ Lũng Cú – Hà Giang
Bạn hãy nhớ công thức này là công thức gắn liền với các nhà báo. Hơn thế nó là công thức trong giao tiếp xã hội cho mọi người, mọi giới.
Khi bạn cảm thấy bí trong cách đặt câu hỏi bạn hãy nhớ đến công thức này và áp dụng thật nhanh nhạy, bạn sẽ không bao giờ bị lúng túng, mất bình tĩnh.
Ông hoàng phỏng vấn Larry King, một nhà báo Mỹ đã đúc kết lại cuộc đời gần nửa thế kỷ dẫn và phỏng vấn các nhân vật nổi tiếng của thế giới trong các chương trình truyền hình rằng câu hỏi hay nhất mọi thời đại là: Why- tại sao, vì sao ?
Một câu hỏi thú vị không kém là câu hỏi How – như thế nào? Đây là câu hỏi hay xếp thứ hai Larry King sau câu hỏi why- tại sao.
Một điều vô cùng quan trọng là đừng bao giờ bạn đặt câu hỏi với hai ý, bởi đơn giản nhân vật của bạn sẽ quên một ý và họ chỉ trả lời một ý mà họ nhớ được. Câu hỏi hai ý còn khiến nhân vật của bạn lúng túng trong việc lựa chọn ý nào trả lời trước, ý nào trả lời sau.
Ví dụ sau sẽ minh chứng cho điều tôi vừa chia sẻ:
Thưa ông Carlos, tôi có cảm tưởng rằng ông đã đạt được mọi cái ở đời. Thế bây giờ cái gì sẽ là động lực để giúp ông tiến lên phía trước? (Larry King)
Trong phỏng vấn nhà báo luôn nghĩ đến công chúng. Họ luôn tìm kiếm điều gì là quan trọng nhất mà công chúng muốn biết.
Trong bài viết này tôi xin đề cập đến dạng câu hỏi ” Khiêu khích” hay gọi cách khác là câu hỏi ” Sốc”.
Câu hỏi khiêu khích, ngầm ý một điều gì đó đối tác sẽ tán thành hoặc phản đối một cách hết sức tự nhiên, sinh động; Dạng câu hỏi này có thể buộc đối tác phải có lập trường rõ ràng và làm cho cuộc phỏng vấn có thêm kịch tính.
bạn lưu ý câu hỏi có tính đề xuất đôi khi có thể bị đối tác coi là sự khiêu khích. Nó có thể làm hỏng bầu không khí của cuộc phỏng vấn, ảnh hưởng đến mức độ thông tin.
Công chúng có thể cảm nhận rằng các câu hỏi của bạn không công bằng, thậm chí thiếu thiện chí, khiêu khích.
Ví dụ: Thưa ông thị trưởng, ông là người ủng hộ nhiệt tình cho nhà máy cán thép cũng như dự án tái định cư đi kèm theo nó. Vậy ông đã sẵn sàng chấp nhận việc rất nhiều người sẽ bị bị dỡ bỏ nhà cửa?
Thưa nhà báo Xuân Ba, có người nói: “ Xuân Ba của báo Tiền Phong và báo Tiền phong là của Xuân Ba”. Anh nghĩ sao về ý kiến này?( Vũ Quang)
Có ý kiến cho rằng: “ Báo Thanh Niên tổ chức cúp bóng đá U22 là nhằm khuếch trương tờ báo của mình”. Với tư cách là tổng biên tập, ông nghĩ sao về ý kiến này? ( Nhà báo Vũ Quang)
Thủ tướng nghĩ gì khi có ý kiến rằng mình đang nặng trách nhiệm với Đảng và nhẹ trách nhiệm với dân? ( Đại biểu quốc hội Dương Trung Quốc).
Tác giả và nhà báo Mỹ Anthony Knops
Để đặt những câu hỏi khiêu khích cần nghiên cứu kỹ lưỡng về vấn đề, chủ đề của cuộc phỏng vấn. Chỉ có nghiên cứu kỹ chủ đề bạn mới có khả năng đặt ra những câu hỏi ” Khiêu khích” nhân vật của mình. Bạn nhớ đừng dùng loại câu hỏi này ngay mở đầu cuộc phỏng vấn. Tuy nhiên nếu là cuộc phỏng vấn trong cuộc họp báo chung, bạn nên dùng nó vì bạn không có cơ hội hỏi tiếp trong một “rừng” các nhà báo của các hãng thông tấn và cơ quan báo chí trong và ngoài nước.
Bạn cũng nên đọc, tham khảo và ghi chép lại những câu hỏi ” Sốc” của các đồng nghiệp. hãy lưu vào kho câu hỏi của bạn những câu hỏi hay, sắc sảo. Điều này sẽ giúp bạn trong việc đặt câu hỏi nhanh, nhậy và chính xác. Một lưu ý nữa là bạn cần biên tập câu hỏi chính xác và không thừa hay thiếu một từ…
Câu hỏi khiêu khích nói tóm lại là câu hỏi tìm ra được mâu thuẫn nội tại của chủ đề mà bạn phỏng vấn. Câu hỏi khiêu khích đôi khi là mâu thuẫn của chính nhân vật mà bạn phát hiện trong quá trình thu thập thông tin và trong chính cuộc phỏng vấn của bạn.
Vũ Quang
Facebook Comments