20 kinh nghiệm chuẩn bị và tiến hành phỏng vấn

1: Never give an interviewee questions in advance. It’s OK to give a general idea about the interview themes, but being too specific may limit what you can ask in the interview. It also risks being overtaken by events and allows the interviewee to rehearse answers.
Không bao giờ đưa câu hỏi phỏng vấn trước cho người được phỏng vấn. Cũng có thể chấp nhận được nếu cung cấp ý tưởng chung về các chủ đề phỏng vấn, nhưng nếu quá cụ thể nó có thể giới hạn những gì bạn có thể hỏi trong cuộc phỏng vấn. Nó cũng có nguy cơ bị sa đà bởi các chi tiết và tạo cơ hội để người được phỏng vấn tập trả lời trước.

2: Be on time. There’s nothing worse than keeping someone.
Nhớ đúng giờ. Không gì tệ hơn là để người phỏng vấn phải đợi.

3: Always check that your equipment is working and that you have enough batteries, tapes, discs etc before you leave the office.
Luôn luôn kiểm tra thiết bị của bạn chạy tốt và bạn có đủ pin, băng, đĩa v.v.. trước khi bạn rời khỏi cơ quan.

4: Treat the interviewee with respect. A warm but not over-enthusiastic greeting is a good start. The interviewee deserves respect whether they are a president or a man or woman in the street.
Hãy tôn trọng người được phỏng vấn. Một lời chào ấm áp nhưng không nồng nhiệt thái quá là một khởi đầu tốt. Người được phỏng vấn đáng được tôn trọng cho dù họ là một tổng thống hay một người bình thường trên đường phố.

5: Take control of the location. It’s your interview. You need to choose a place that isn’t too noisy and where there are not too many distractions.
Hãy kiểm soát địa điểm. Đó là cuộc phỏng vấn của bạn. Bạn cần phải chọn một nơi không quá ồn ào và không có những thứ khiến bạn và người phỏng vấn bị xao lãng.

6: You are not the centre of attention. You are there to get the perspective of the interviewee, not give your own.
Bạn không phải là trung tâm của cuộc phỏng vấn. Bạn ở đó để có được quan điểm của người phỏng vấn, đừng đưa quan điểm của bạn vào.

7: Do the research you need to, but don’t try to cram it all into your questions. Put yourself in the shoes of a member of your audience before you start the interview. If they were here, what would they ask?
Hãy tìm hiểu điều bạn muốn biết, nhưng đừng cố nhồi nhét mọi thứ vào câu hỏi của bạn. Đặt mình vào vị trí khán giả trước khi bạn bắt đầu phỏng vấn. Hình dung nếu khán giả ở đó, họ muốn biết điều gì.

8: Ask the most important question first. The more pressed the interviewee is, the less time they will have and the more likely that they will cut the interview short.
Hỏi câu hỏi quan trọng nhất đầu tiên. Người được phỏng vấn càng cảm thấy sức ép, họ càng cảm thấy mình có ít thời gian và có xu hướng cắt ngắn cuộc trò chuyện lại.

9: The interview is a conversation. It is not a confrontation. You are not there to make the interviewee look stupid.
Cuộc phỏng vấn là một cuộc trò chuyện. Nó không phải một cuộc đối chất. Nhiệm vụ của bạn không phải là cố làm cho người được phỏng vấn trở thành lố bịch.

10: Try to avoid looking at notes. If you look at your notes, the interviewee may be distracted. And it’s difficult for you to read and listen at the same time.
Cố gắng tránh nhìn vào ghi chú. Nếu bạn nhìn vào các ghi chú của bạn, người được phỏng vấn có thể bị phân tâm. Và rất khó để bạn có thể đọc và nghe cùng một lúc.

11: Maintain eye contact at all times. Keep your body language in check. If you nod your head, your subject may take this to mean that you agree with them and so there is no need to explain further. You may miss the chance to discover more. If you shake your head, or recoil with a shocked facial expression, you risk making your subject clam up. You will have shown them that you find their views offensive and so they are likely to stop short of saying even more in the same vein.
Duy trì giao tiếp bằng mắt suốt cuộc phỏng vấn. Cũng nên để ý đến ngôn ngữ cơ thể của bạn. Nếu bạn gật đầu, người được phỏng vấn có thể tưởng bạn đã hiểu rõ vấn đề và không giải thích gì thêm. Bạn có thể mất một cơ hội tìm hiểu kỹ hơn vấn đề. Nếu bạn lắc đầu hoặc trưng ra một khuôn mặt bị sốc, bạn có nguy cơ làm người phỏng vấn không nói nữa. Bạn sẽ làm người được phỏng vấn cho rằng quan điểm của họ không phù hợp (bị công kích) và họ sẽ nói rất ít.

12: Try to ask a maximum of three or four questions. An interview is not a fishing expedition. If you can’t get to the essence of what you want the interviewee to say in three or four questions, change the questions.
Hỏi tối đa là ba hoặc bốn câu hỏi (cho một ý). Một cuộc phỏng vấn không phải là chuyến đi câu. Nếu bạn không có được câu trả lời thực chất trong ba hoặc bốn câu hỏi, hãy thay đổi các câu hỏi.

13: There are only six basic questions. Who? What? Where? When? How? Why?
Có sáu câu hỏi cơ bản. Ai? Cái gì? Ở đâu? Khi nào? Như thế nào? Tại sao?

14: Shorter questions are better than longer ones. Never ask more than one question at a time, combining questions makes it easy for the interviewee to avoid answering one altogether but without seeming to. Be as direct as you can without being rude.
Câu hỏi ngắn thường tốt hơn câu hỏi dài. Mỗi lần chỉ hỏi một câu hỏi. Mỗi câu chỉ hỏi một ý. Dù bạn tưởng kết hợp câu hỏi sẽ giúp người được phỏng vấn không trả lời nhiều câu thành một câu nhưng thực tế lại không phải vậy. Hãy dùng câu hỏi trực tiếp, thẳng thắn nhất có thể. Tuy nhiên thẳng thắn không có nghĩa là thô lỗ.

15: Be sure of your facts. There’s nothing worse than being told you are wrong by an interviewee – especially when it’s live.
Hãy chú ý những lập luận, những dẫn chứng của bạn đưa ra phải đúng. Không gì tệ hơn nếu người trả lời phỏng vấn bảo bạn sai rồi, đặc biệt là khi chương trình đang phát sóng trực tiếp.

16: Listen. The interviewee might want to use your interview to say something important that you were not expecting.
Hãy lắng nghe. Người được phỏng vấn có thể mong muốn tranh thủ cuộc phỏng vấn của bạn để nói điều gì đó quan trọng mà bạn có thể không ngờ tới.

17: If the interviewee’s not happy with the way they answered a particular question, don’t give in to appeals for them to do it again – unless there is a factual error in the answer or there is a risk of serious confusion.
Nếu người được phỏng vấn không hài lòng với cách họ trả lời một câu hỏi cụ thể nào đó, không cần phải trả lời lại, trừ khi có một lỗi nào đó trong câu trả lời có thể gây ra sự hiểu nhầm nghiêm trọng.

18: At the end of the interview, no matter how difficult the interviewee has been, always say thank you.
Cuối cuộc phỏng vấn, cho dù người được phỏng vấn đã khó tính thế nào, luôn luôn nói cám ơn họ.

19: Always check the interview has been recorded before the interviewee leaves. It’s much harder to re-do the interview if there’s been a technical fault.
Luôn luôn kiểm tra lại máy ghi âm, máy quay phim đã ghi được đoạn phỏng vấn trước khi người được phỏng vấn rời đi. Sẽ rất khó khăn khi phỏng vấn lại nếu có lỗi gì đó về kỹ thuật.

20: When you’re editing, don’t take answers out of context. That’s dishonest.
Khi biên tập, đừng tách câu trả lời khỏi ngữ cảnh. Đó là sự không trung thực.

Nguồn: Media Helping Media
http://www.mediahelpingmedia.org/training-resources/journalism-basics/475-20-interviewing-tips-for-journalists