Nhà báo Vũ Quang: Xin chúc mừng bà kết thúc thành công khoá học thứ 5 tại Việt Nam! Cảm giác hiện tại của bà như thế nào?

Nhà báo Terry Anzur : Thời gian làm việc tại Trung tâm Đào tạo của Đài Truyền hình Việt Nam đã giúp tôi hoàn thiện những kỹ năng giảng dạy của mình. Đào tạo tài năng là một công việc đặc thù cho mỗi người dẫn và mỗi thể loại chương trình. Bản thân tôi cũng đã phải mất một thời gian để tìm hiểu về các thể loại chương trình phát sóng trên các kênh truyền hình của VTV, cũng như sự mong đợi của khán giả cho mỗi chương trình đó. Thông qua sự trao đổi với các học viên, chúng tôi đã có thể áp dụng các phương thức thực hành tốt nhất trên thế giới về cách dẫn bản tin truyền hình, dẫn hiện trường và dẫn chương trình talk show vào ngữ cảnh văn hóa của Việt Nam. Tôi cảm thấy rất vinh dự khi có cơ hội trải nghiệm và hoàn thiện kỹ năng giảng dạy của mình mỗi lần đặt chân tới Việt nam.

Nhà báo Terry Anzur hướng dẫn tại hiện trường cho các nhà báo của VTV

Vu Quang: Congratulations on completing your 5th training course in Vietnam! What is your feeling right now?

 Terry Anzur:   Teaching at the VTV training center has made me a better teacher. My talent coaching is very specific to the individual presenter and the type of show. It took me some time to understand the different types of shows presented on the various channels of VTV, as well as the expectations of the audience. Through discussion with the participants we were able to apply international best practices of TV news presenting, field reporting and talk show hosting within the cultural context of Vietnam. I feel honored to have the opportunity to try and improve my teaching even more each time.

Nhà báo Vũ Quang: Bà đánh giá thế nào về các học viên của VTV đã tham gia các khóa học “Dẫn chương trình truyền hình” tại Hà Nội, thành phố HCM và Đà Nẵng trong hai năm qua?

Nhà báo Terry Anzur:  Tôi thấy rất ấn tượng với nỗ lực trong công việc của các học viên. Hầu như tất cả học viên đều vẫn phải hoàn thành các công việc thường ngày của mình trong thời gian tham gia vào khóa học – đặc biệt khó khăn cho những người đã có gia đình. Điều này thể hiện rất rõ ràng sự ham học hỏi của họ.

Dù tôi chỉ được gặp các học viên của mình trong một tuần của mỗi khóa học, tôi có thể nhận thấy được sự phát triển nhanh chóng về mặt kĩ năng của họ. Trong khóa học năm nay, tôi đã được gặp lại một vài học viên cũ của mình từ năm ngoái, và với những học viên này tôi vẫn nhận thấy ở họ một sự tiến bộ rõ rệt, không chỉ ở việc dẫn trường quay mà cả dẫn hiện trường nữa. Tôi đánh giá những học viên này là những người có thể vượt qua bất kì một thách thức nào. Họ hiểu rằng công việc của mình không chỉ dừng ở việc đọc những từ đang chạy trên cue.

Chụp ảnh lưu niệm cùng học viên

Vu Quang:  What is your evaluation of the students you’ve had in Hanoi, HCM City and Danang for the past two years?

Terry Anzur: The work ethic of these broadcasters is impressive. Nearly all of them continued to do their regular work shifts while participating in the class – especially difficult for those with family responsibilities. That says a lot about their eagerness to learn.

Although I was only with them for one week in the hosting classes, I saw immediate improvement in their skills. This year I was able to observe the performance of some people who were in my class last year, and there was still a significant difference. I also noticed more effective standups in the field. I would evaluate these students as capable of meeting any challenge. They understand that there is much more to the job than reading words on the autocue.

Nhà báo Vũ Quang:  Thế nào là một người dẫn chương trình truyền hình tốt thưa bà?

Nhà báo Terry Anzur:  Kỳ vọng của khán giả đã thay đổi nhiều trong thời đại truyền thông trực tuyến. Chỉ thông báo những sự kiện đang diễn ra không còn đủ để coi là tin tức nữa, vì truyền hình thường đang đưa ra những thông tin mà khán giả đã biết được từ trên mạng. Một người dẫn tốt sẽ giúp khán giả hiểu được VÌ SAO câu chuyện này lại quan trọng.  Một người dẫn tốt sẽ giúp khán giả hiểu được VÌ SAO câu chuyện này lại quan trọng. Khả năng biên tập tốt là một kĩ năng quan trọng, nhưng cách người dẫn truyền tải ý nghĩa của kịch bản tới cho khán giả còn quan trọng hơn. Để làm được việc này, người dẫn cần phải có chất giọng, mức năng lượng, biểu cảm khuôn mặt và cách sử dụng ngôn ngữ cơ thể tốt. Một người dẫn ưa thích của tôi tại Mỹ đã từng nói “Tôi không chỉ đưa tin về một câu chuyện, tôi cảm nhận câu chuyện đó.”

Vu Quang: What defines a great TV presenter?

Terry Anzur: Audience expectations have changed in the age of online media. It is no longer enough to announce what is happening in the news, because TV is often presenting information that people have already received online. A great presenter helps the audience understand WHY the story is important. Good writing is essential, but how you communicate the meaning of the script is even more important. This would include voice quality, energy level, facial expression and use of body language. One of my favorite presenters in the US says, “I don’t just report the news, I feelthe news.”

Nhà báo Terry Anzur thị phạm cho các nhà báo của VTV tại trường quay

Nhà báo Vũ Quang: Điểm mạnh của những người dẫn chương trình của VTV là gì?

Nhà báo Terry Anzur: Họ rất thông minh! Đặc biệt là trong các bài tập dẫn hiện trường, tôi rất ấn tượng với khả năng sắp xếp và xử lí các thông tin phức tạp của học viên. Họ biết cách sử dụng tốt các công nghệ truyền thông và rất hứng thú được đóng vai trò một người dẫn bản tin mà tôi mô tả là “chú chó canh” – nghĩa là một người dẫn đảm nhiệm việc thu thập thông tin từ mọi nguồn thông tin truyền thông và truyền tải thông tin này theo cách khiến cho khán giả cảm thấy hấp dẫn.

Chúng ta cũng phải thành thật và hiểu rằng truyền hình là một phương tiện hình ảnh. Rất nhiều người dẫn chương trình của VTV có ngoại hình đạt tiêu chuẩn ngôi sao và họ tuân theo các nguyên tắc cơ bản về ngoại hình cho truyền hình: trang phục được thiết kế vừa với dáng người, màu sắc cơ bản đậm (không phải trắng hay đen) và, với phụ nữ, kiểu tóc ôm lấy khuôn mặt.

Vu Quang: What are the strengths of VTV presenters?

Terry Anzur: They are smart! Especially in the live reporting exercises, I was impressed with their ability to organize and interpret complicated information.

They are comfortable with media technology and eager to take on the role I have described as the “watchdog” news anchor: that means a presenter who is gathering information from all media sources to deliver it in a way that engages the audience.

Let’s be honest and say that TV is a visual medium. Many VTV presenters have star quality appearance when they are following the basic rules for TV appearance: tailored clothing with proper fit, bold solid colors (not all black or white) and, for women, a hairstyle that frames the face.

Nhà báo Vũ Quang: Còn điểm yếu của họ, xin bà cứ nói thẳng thắn?

Nhà báo Terry Anzur: Chất giọng luôn là một thách thức cho những người làm truyền hình. Có một vài người dẫn của VTV cần phát triển một chất giọng chỉ huy tốt hơn để khán giả có thể nghe rõ giọng họ trên nền nhạc ở đầu chương trình. Có vài người dẫn khác thì nói quá to, giống như đang nói chuyện với máy quay ở đằng xa chứ không phải với chiếc mic ở ngay gần mình. Tôi làm việc với từng người dẫn để giúp họ tìm ra mức âm lượng tốt nhất cho mình, nhưng để thay đổi những thói quen như cách hít thở và nói chuyện sẽ đòi hỏi một thời gian dài. Đeo mic cài ve định hướng cho người dẫn cũng sẽ giúp thu tiếng tốt hơn so với mic đa hướng để bàn.

Truyền hình là một “cuộc trò chuyện phóng to” mà ở đó người dẫn có thể sẽ cần có những cử chỉ và biểu cảm khuôn mặt rõ ràng hơn mức bình thường để khán giả có thể nhận ra. Một vài người dẫn của VTV cần có ngôn ngữ cơ thể mở và phá bỏ thói quen nắm hai bàn tay trong khi dẫn.

Trò chuyện nhiều hơn với khách mời, và ngắt lời họ trong những câu trả lời quá dài, nhàm chán, hoặc sai trọng tâm là những cách để các cuộc phỏng vấn trở nên hấp dẫn hơn. Người dẫn cần phải “cầm lái” trong cuộc phỏng vấn. Và đừng cho khách mời biết trước danh sách câu hỏi của mình! Chúng ta chỉ cần cho họ biết qua về những nội dung sẽ được nói đến và sau đó có một cuộc trò chuyện thật với họ.

Bản thân tôi cũng có một điểm yếu, đó là tôi không biết tiếng Việt. Tôi đã có những người phiên dịch tuyệt vời trong mọi khóa học cũng như những điều phối viên nói tiếng Anh rất tốt của Trung tâm Đào tạo. Tôi cũng rất may mắn vì có được những người dẫn với nhiều kinh nghiệm trong khóa học của mình, ví dụ như anh Nguyễn Việt Hải từ chương trình Chào Buổi Sáng, giúp đưa ra những nhận xét về cách dẫn tiếng Việt của các học viên ít kinh nghiệm hơn.

Vu Quang:  And the weaknesses?

Terry Anzur: Voice quality is always an issue for broadcasters. Some VTV presenters need to develop a more commanding voice so they can be heard over the music in the background at the top of the show. Others are shouting to the camera instead of only talking to the microphone that is much closer to their face. I work with each person to find their best voice level, but it is a long-term project to change the way you have been breathing and speaking your entire life. Each person wearing a directional clip-on microphone would also help, instead of relying on one multidirectional microphone on the desk.

TV is an “enlarged conversation” which may require more obvious gestures and facial expressions in order to be noticed. Some presenters need to adopt more open body language and break the habit of folding their hands while reading.

Having more of a conversation with the guest, and interrupting a long answer if the guest is boring or off-topic could strengthen interviews.  The host should “drive” the interview. And please don’t give the guest your list of questions in advance! Just brief the guest on the topics to be covered and then have a real conversation.

As for my own weakness, I don’t speak Vietnamese. I have relied on excellent translators for each class and the English-speaking coordinators from the training center. I am also grateful to the more experienced presenters, such as Mr. Nguyen Viet Hai from Chao Buoi Sang, for their comments on the Vietnamese language delivery of the newer participants.

Nhà báo Vũ Quang:  Đâu là sự khác biệt giữa người dẫn chương trình của truyền hình Hoa Kỳ và Việt Nam?

Nhà báo Terry Anzur: Không có nhiều sự khác biệt. Người làm truyền hình trên toàn thế giới đều rất tò mò và luôn muốn kể lại những câu chuyện hay. Ở Mỹ, người dẫn thường sẽ có bằng tốt nghiệp đại học chuyên ngành báo chí, sau đó khởi nghiệp ở một thị trấn nhỏ trước khi chuyển tới làm tại một thành phố lớn hay một kênh truyền hình quốc gia. Người dẫn ở VTV thường có bằng tốt nghiệp chuyên ngành kinh tế hay một chuyên ngành khác, và họ sẽ phải học những nguyên tắc cơ bản về ngành báo chí một cách nhanh chóng khi họ bắt đầu sự nghiệp truyền hình ở một kênh truyền hình quốc gia hay quốc tế.

Giờ làm việc ở Mỹ cũng khác so với Việt Nam. Chúng tôi chỉ ăn nhẹ ngay tại bàn trong khi làm việc thay vì được nghỉ trưa. Ở Mỹ sự phân chia công việc giữa biên tập và người dẫn cũng rõ ràng hơn, điều này giúp người dẫn có thể dẫn một chương trình 5 ngày một tuần, với một nhóm dẫn khác chuyên dẫn cuối tuần.

Các kênh truyền hình tại Mỹ đã và đang sử dụng các nền tảng truyền thông khác nhau, vì thế các phóng viên đều phải quảng bá câu chuyện của mình qua Facebook và Twitter, nhưng tôi thấy VTV cũng đang có tiến triển tốt trong lĩnh vực này. Nghiên cứu cho thấy những khán giả có kết nối với chương trình qua mạng xã hội sẽ có xác suất xem chương trình cao hơn nhiều.

Tôi rất cảm ơn lời mời từ Trung tâm Đào tạo đã cho phép tôi được làm việc cùng VTV. Tôi đã học được nhiều điều từ trải nghiệm này và rất mong sẽ còn có cơ hội được quay lại lần sau.

Quan sát học viên khi lên hình

Vu Quang: What is the difference between American and Vietnamese presenters?

Terry Anzur: Not much. Broadcast journalists everywhere are curious and eager to tell great stories. In the US, presenters are more likely to have a university degree in journalism and begin their career in a small town before moving up to a major city or a national channel. VTV presenters might have a degree in business or another subject, and they have to master the basics of journalism very quickly when they start out with a national or international channel.

Work hours in the US are different. We have a snack while working at our desk instead of taking a long lunch! There is more division of work between editors and on-air talent, and this allows the same people to present the show 5 days a week, with a different weekend team.

US channels have embraced new media platforms, so journalists are required to promote their stories on Facebook and Twitter, but VTV is making progress in this area. Research shows that viewers who connect with your program on social media are much more likely to watch.

Many thanks for inviting me to work with your VTV training team. I have learned so much from this experience and would welcome the opportunity to see you again.

Nhà báo Vũ Quang: Xin trân trọng cảm ơn bà đã dành cho chúng tôi một cuộc trò chuyện rất thú vị!

Vũ Quang, Nguyễn Đức Trung, Phương Anh