Câu hỏi đầu tiên cho thí sinh Phạm Thủy Tiên:  ”Làm sao để trong thời đại toàn cầu hóa, người con gái Việt Nam có thể hội nhập tốt mà vẫn giữ được vẻ đẹp riêng của mình?”.

Nhà báo Vũ Quang: Đây là một câu hỏi tốt! câu hỏi rõ ý, cụ thể, trong kỹ thuật đặt câu hỏi là dạng ” câu hỏi thông tin”. Khi đặt câu hỏi này sẽ giúp thí sinh dễ trả lời. Nên sửa ” Làm sao” thành ” Làm thế nào” ở đầu câu hỏi để câu hỏi rõ ràng hơn cho người trả lời. Nên bỏ luôn cụm từ ” có thể” để câu hỏi chính xác và rõ ràng hơn.

Vậy ở câu hỏi đầu tiên này nên chỉnh sửa lại như sau: “ Làm thế nào để trong thời đại toàn cầu hóa, người con gái Việt Nam hội nhập tốt mà vẫn giữ được vẻ đẹp riêng của mình?”.

Câu hỏi thứ hai dành cho thí sinh Huỳnh Thị Thùy Dung: “Start-up (khởi nghiệp) hiện nay được nhiều bạn trẻ nhắc đến. Theo bạn, danh hiệu trong cuộc thi hoa hậu có phải là cơ hội để người đẹp khởi nghiệp hay không?”.

Nhà báo Vũ Quang: Đây là dạng câu hỏi ” Đi sau một lời dẫn” nó giúp cho người trả lời dễ dàng xác định nội dung để trả lời. Tuy nhiên câu hỏi này  lại mắc lỗi sơ đẳng trong phỏng vấn: câu hỏi đóng! Nếu thí sinh trả lời : Thưa ban giám khảo, đúng như vậy hoặc không phải như vậy thì sao?

Câu hỏi này cũng cần làm chính xác hơn từ ngữ trong câu như ” Bạn trẻ nhắc đến” thành ” Bạn trẻ quan tâm”. Để biến câu hỏi ” đóng” thành câu hỏi mở đơn giản bằng cách bỏ đi hai từ cuối câu:” hay không” và hai từ ” có phải”.

Câu hỏi này nên sửa lại thành: “Start-up (khởi nghiệp) hiện nay được nhiều bạn trẻ quan tâm. Theo bạn, danh hiệu trong cuộc thi hoa hậu là cơ hội để người đẹp khởi nghiệp?”.

Tuy nhiên, dù sửa lại vẫn chưa là câu hỏi tốt. Nên đặt lại thành: Khởi nghiệp hiện nay được nhiều bạn trẻ quan tâm. Theo bạn, danh hiệu trong cuộc thi hoa hậu có ý nghĩa như thế nào để người đẹp khởi nghiệp?”.

Thí sinh Đào Thị Hà nhận câu hỏi: “Hiện có nhiều cuộc thi sắc đẹp, nhiều người đẹp đăng quang, nếu trở thành Hoa hậu Việt nam 2016, bạn làm gì để không bị lẫn, bị chìm đi giữa họ?”.

Nhà báo Vũ Quang: Đây cũng là dạng câu hỏi ” đi sau một lời dẫn” tuy nhiên phần lời dẫn chưa rõ ràng khiến thí sinh lúng túng. Nên đặt rõ: ” Hiện nay ở Việt Nam có nhiều cuộc thi sắc đẹp, nhiều hoa hậu đăng quang”. Phần câu hỏi vẫn chưa chỉnh. Nên thêm từ ” sẽ” sau từ “bạn” và bỏ cụm từ ” bị lẫn” ta sẽ có câu hỏi chính xác: Nếu trở thành Hoa hậu Việt nam 2016, bạn sẽ làm gì để không bị chìm đi giữa họ?”.

Theo tôi câu hỏi nên sửa lại như sau: “Hiện nay ở Việt Nam có nhiều cuộc thi sắc đẹp, nhiều hoa hậu đăng quang, nếu trở thành Hoa hậu Việt nam 2016, bạn sẽ làm gì để không bị lẫn với các hoa hậu khác?”.

Thí sinh Ngô Thanh Thanh Tú nhận câu hỏi: “Cuộc đời không dài, vậy tại sao phần lớn con người không chọn cách sống an nhàn mà vẫn phải nỗ lực làm việc hàng ngày?”

Nhà báo Vũ Quang: Đây là câu hỏi có kỹ thuật đặt câu hỏi tốt, tuy nhiên từ ngữ chưa rõ ràng và chuẩn xác nên câu hỏi chưa hay!

“Cuộc đời không dài” hay ” Cuộc đời của con người không dài” làm rõ nghĩa hơn? ” Phần lớn con người” hay ” phần lớn cư dân trên trái đất” hay hơn, rộng nghĩa hơn!

Câu hỏi nên sửa lại: “Cuộc đời của con người không dài, vậy tại sao phần lớn cư dân trên trái đất không chọn cách sống an nhàn mà vẫn phải nỗ lực làm việc hàng ngày?”

Thí sinh Đỗ Mỹ Linh nhận được câu hỏi: “Nhiều bạn trẻ lấy việc “làm việc hết mình, hưởng thụ tối đa” làm phương châm sống. Bạn có đồng tình với phương châm đó không?”. 

Nhà báo Vũ Quang: Đây cũng là câu hỏi đi sau một lời dẫn, tuy nhiên sai lầm tai hại lại là “câu hỏi đóng”. Nếu hoa hậu Đỗ Mỹ Linh trả lời: em đồng tình hoặc em không đồng tình thì sao? May mà em nó không làm thế!

Câu hỏi nên sửa lại thành: “Nhiều bạn trẻ lấy việc “làm việc hết mình, hưởng thụ tối đa” làm phương châm sống. Bạn suy nghĩ như thế nào về phương châm sống đó?”. 

Đôi lời bình luận, mong nhận được ý kiến của đồng nghiệp và bạn bè gần xa!

Hà Nội ngày 1/9/2016

Vũ Quang