Nhà báo Vũ Quang

Xin được mở đầu bài viết này với trích dẫn nguyên văn ba câu hỏi của phóng viên báo Tuổi trẻ và phóng viên của website Mic.gov.vn phỏng vấn Bộ trưởng bộ Ngoại giao Pháp và Bộ trưởng bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam.

1. Các doanh nghiệp VN đang tìm cách mở rộng biên giới kinh doanh. Theo ông, Pháp có thể là mảnh đất tiềm năng cho các doanh nghiệp VN không? Nếu có, đâu là những lĩnh vực mà doanh nghiệp VN nên quan tâm để đầu tư, xuất khẩu sang Pháp? (Phỏng vấn Bộ trưởng bộ Ngoại giao Pháp ngày 2/8/2013, báo Tuổi trẻ).

2.  Phóng viên (PV): Năm qua, phát triển kinh tế – xã hội trong nước gặp nhiều khó khăn, tình hình biên giới biển đảo cũng có diễn biến phức tạp… Xin Bộ trưởng cho biết ngành Thông tin và Truyền thông đã cùng cả nước vượt khó như thế nào và cũng xin Bộ trưởng cho biết những thành tựu nổi bật của ngành trong năm 2012? ( Phỏng vấn Bộ trưởng Bộ thông tin và truyền thông của phóng viên website MIC.GOV.VN ngày 13/2/2013)

3.  PV: Thưa Bộ trưởng, ngày 20/11/2012 Quốc hội đã thông qua Luật Xuất bản (có thể gọi là Luật Xuất bản 2012). Xin Bộ trưởng cho biết một số điểm khác cơ bản trong nội dung Luật Xuất bản 2012 so với Luật hiện hành và những nội dung ấy sẽ tác động thế nào tới hoạt động xuất bản? ( Phỏng vấn Bộ trưởng Bộ thông tin và truyền thông của phóng viên website MIC.GOV.VN ngày 13/2/2013).

Đây là ba trong những câu hỏi của các nhà báo khi phỏng vấn hai Bộ trưởng bộ ngoại giao Pháp Laurent Fabius và Bộ trưởng bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son. Ở câu hỏi đầu tiên phóng viên báo Tuổi trẻ phỏng vấn qua gửi email. Tôi tin là câu hỏi đã được ban biên tập duyệt trước khi gửi. Sau khi bài phỏng vấn hoàn thành sẽ được duyệt trước khi đăng, tuy nhiên lỗi đặt câu hỏi có hai ý đã bị bỏ qua. Lẽ ra câu hỏi phải tách làm hai câu hỏi:

– Các doanh nghiệp VN đang tìm cách mở rộng biên giới kinh doanh. Theo ông, Pháp có thể là mảnh đất tiềm năng cho các doanh nghiệp VN không?

– Đâu là những lĩnh vực mà doanh nghiệp VN nên quan tâm để đầu tư, xuất khẩu sang Pháp, thưa Bộ trưởng?

Hơn thế, câu hỏi đầu còn là một câu hỏi ” đóng”- câu hỏi mà người trả lời chỉ có thể trả lời có hoặc không!

Ở câu hỏi thứ hai mà tôi trích dẫn phóng viên của website Mic.gov.vn cũng làm khó Bộ trưởng của Bộ mình bằng câu hỏi có hai ý: Xin Bộ trưởng cho biết ngành Thông tin và Truyền thông đã cùng cả nước vượt khó như thế nào? và xin Bộ trưởng cho biết những thành tựu nổi bật của ngành trong năm 2012?

Một câu hỏi có hai ý luôn làm khó nhân vật vì họ phải trả lời hai ý dẫn đến sự phân tâm, hơn thế nữa người đọc sẽ khó theo dõi cuộc phỏng vấn vì câu hỏi không rõ ràng, nhiều ý!

Trong câu hỏi này phóng viên nên tách thành hai câu hỏi như sau:

– Năm qua, phát triển kinh tế – xã hội trong nước gặp nhiều khó khăn, tình hình biên giới biển đảo cũng có diễn biến phức tạp… Xin Bộ trưởng cho biết ngành Thông tin và Truyền thông đã cùng cả nước vượt khó như thế nào?

– Xin Bộ trưởng cho biết những thành tựu nổi bật của ngành trong năm 2012?

Ở câu hỏi thứ ba câu hỏi cần chia làm hai câu hỏi:

– Thưa Bộ trưởng, ngày 20/11/2012 Quốc hội đã thông qua Luật Xuất bản (có thể gọi là Luật Xuất bản 2012). Xin Bộ trưởng cho biết một số điểm khác cơ bản trong nội dung Luật Xuất bản 2012 so với Luật hiện hành?

– Những nội dung ấy sẽ tác động thế nào tới hoạt động xuất bản, thưa Bộ trưởng?

Trong giao tiếp xã hội, người giao tiếp tốt ngoài các kỹ năng khác thì họ luôn là người biết đặt câu hỏi chỉ có một ý duy nhất. Xin các đồng nghiệp hết sức lưu ý khi đặt câu hỏi dù là dành cho cuộc phỏng vấn Bộ trưởng hay một người dân bình thường. Mặt khác, câu hỏi một ý sẽ luôn tạo cho nhân vật của chúng ta thoải mái, tự tin khi trả lời. Họ sẽ thầm cám ơn và đánh giá cao sự thông minh, sắc sảo của nhà báo trong quá trình tác nghiệp./

Vũ Quang