Nhà báo Vũ Quang: Những chuẩn mực và thông lệ của hãng truyền hình nổi tiếng CNN là một tài liệu tham khảo cho những người làm truyền hình ở Việt Nam. Bản dịch của nhà báo Lê Phong – Biên tập viên của Ban Truyền hình Đối ngoại sẽ giúp các đồng nghiệp hiểu rõ hơn những quy tắc nghề nghiệp ở Hoa Kỳ. Xin trân trọng giới thiệu với bạn đọc của daotaotruyenhinh.vn phần năm với tiêu đề ” Sản xuất tin bài”.
C-6
Khách mời
Việc đăng ký khách mời cho bất kỳ một chương trình trực tiếp nào hoặc chương trình trực tuyến của CNN đều phải được Đạo diễn chương trình bố trí và xem xét thông qua. Bộ phận đăng ký khách mời của CNN (CNN’s Network Booking unit) sẽ chỉ định các biên tập viên cho một chương trình cụ thể, hoặc đối với những trường hợp đưa tin ”nóng” (breaking news) hoặc chương trình đặc biệt.
Các đạo diễn chương trình và các đối tác của họ trong tất cả các thể loại chương trình của CNN đều có chuyên môn làm các chương trình phát sóng trực tiếp hoặc ghi hình các đoạn về khách mời cũng như thiết lập một số nguồn cho việc ghi hình. Khi bạn thắc mắc về khả năng hoặc sự thích hợp của một khách mời nào đó, hãy tận dụng thế mạnh từ chuyên môn này của họ.
Các đạo diễn chương trình của tất cả các mạng, các shows và các bộ phận đều sử dụng cuốn Khách Mời của CNN (CNN Worldwide’s CNNGuestBook), một nguồn trực tuyến độc quyền chứa rất nhiều thông tin về hầu hết các nguồn được tiếp cận, kể cả thông tin cơ bản và có thể có thông tin chi tiết.
(Xem C-2, Giới thiệu Khách mời và Cộng tác viên )
C-8
Ý kiến phàn nàn và Đính chính/Lỗi xác thực
Nhìn chung, các cuộc gọi của người xem phải được chuyển tới banThông tin Công chúng của CNN (CNN Public Information) ở Atlanta. Nếu bạn quyết định nhận cuộc gọi của người xem, vui lòng thực hiện theo các hướng dẫn dưới đây:
Xử lý tốt những ý kiến phàn nàn và đính chính giúp tránh được những tranh chấp, kiện tụng không cần thiết. CNN tiếp thu toàn bộ các ý kiến phàn nàn một cách nghiêm túc, và đối với một người xem có thể phi lý tới mức nào chăng nữa, bạn cần phải có thái độ lịch sự và thực hiện những hướng dẫn này:
Phóng viên, biên tập viên hoặc người chịu trách nhiệm một tin bài không được tranh cãi với người phàn nàn, dù bằng miệng hoặc qua thư điện tử.
● Các yêu cầu đính chính hoặc làm sáng tỏ, dù bằng miệng hay bằng văn bản, từ những nhóm người cụ thể hoặc những người trực tiếp tham gia vào một tin bài, cần phải được chuyển ngay tới người phụ trách với chức vụ từ Đạo diễn Chương trình (Excutive Producer) trở lên, và ban Pháp chế (Legal Department).
● Bạn không được đồng ý với yêu cầu đính chính, làm sáng tỏ hoặc lược bỏ trước khi xin ý kiến của những người phụ trách, ban Pháp chế, ban Chuẩn mực và Thông lệ. Tuy nhiên, nếu vấn đề phàn nàn liên quan tới một lỗi nhỏ, không gây tranh cãi (chẳng hạn sai về tên hoặc chức vụ), bạn có thể trả lời người gọi điện là sẽ cho kiểm tra và sửa lỗi cho phù hợp. Bạn không nên nhận lỗi hoặc suy diễn điều gì sẽ xảy ra. Trước tiên đảm bảo với người phàn nàn rằng CNN trả lời một cách nghiêm túc đối với những phàn nàn chính đáng.
Không nên tranh luận với người thưa kiện hoặc luật sư của họ, mà thông báo cho ban Pháp chế về những cuộc gọi đó và giới thiệu luật sư tới gặp ban Pháp chế. Không nên hứa hẹn điều gì hoặc đại diện cho ai khi chưa được phê chuẩn về mặt pháp lý.
● Khi ý kiến phàn nàn cần được ban Pháp chế (Legal Department) giải quyết, bạn nên ghi chép cẩn thận những trao đổi ngắn gọn của bạn với người phàn nàn, kể cả ngày tháng. Một ghi chép ngắn gọn về những trao đổi này cần được chuẩn bị để gửi cho ban Pháp chế (Legal Department), có đánh dấu “Mật — Luật sư — Khách hàng — Tài liệu mật”.
● Khi một tin bài được xác định là có một lỗi nghiêm trọng, hoặc một phóng sự cần được làm sáng tỏ thì chương trình cụ thể đó, đơn vị hoặc phòng có trách nhiệm viết và phát sóng hoặc đăng đính chính trên chương trình đó hoặc đăng trực tuyến nơi nhầm lẫn xảy ra. Việc xem xét vấn đề về mặt pháp lý là vô cùng quan trọng trong lĩnh vực này bởi từ ngữ and thời gian chính xác của việc đính chính hoặc làm sáng tỏ có thể ảnh hưởng quan trọng đến những khiếu kiện có thể xảy ra.
● Những người phụ trách thời sự, ban Pháp chế, ban Chuẩn mực và Thông lệ cũng cần phải được tham khảo về việc mức độ thường xuyên và vị trí đăng đính chính (Xem cả Phỏng vấn: Những đoạn cắt, Mục B-2).
● Nhân viên của CNN chịu trách nhiệm nhận các cuộc gọi, thư từ hoặc thư điện tử tìm hiểu về Chuẩn mực và Thông lệ đưa tin bài của CNN (CNN Standards and Practices), phải chuyển những yêu cầu này tới lãnh đạo của mình. Những người phụ trách có thể trả lời những câu hỏi đó. Tuy nhiên, có thể các câu hỏi đó đã qua nhiều người nhận khác nhau, những người phụ trách cần phối hợp với ban Quan hệ Công chúng của CNN (CNN Public Relations), ban Pháp chế, ban Chuẩn mực và Thông lệ để đảm bảo những trả lời này nhất quán với chính sách của CNN. (Qui định này không áp dụng để ngăn chặn việc trả lời các bình luận thông thường của người xem thông qua banThông tin Công cộng của CNN (CNN Public Information) qua số (404) 827-0234).
C-9
Tư liệu video
Việc chọn tư liệu video thông thường cho các tin về các chủ đề gây tranh cãi phải được thực hiện rất thận trọng để tránh hiện tượng một người hoặc địa điểm nào đó được ghi vào hình ảnh không đẹp mắt. Hãy xin ý kiến của người phụ trách, ban Pháp chế, ban Chuẩn mực và Thông lệ một khi bạn còn băn khoăn về việc sử dụng một tư liệu video như vậy.
Khi sử dụng hình ảnh mà còn băn khoăn là hình ảnh đó có mới hay không, thì nên ghi thêm chữ “tư liệu”. (Xem CNN Stylebook ở iNEWS)
Khi chọn tư liệu video, bạn nên kiểm tra lại với bộ phận lưu trữ về vấn đề tác quyền và hạn chế liên quan tới việc sử dụng những hình ảnh này.
Video về quân sự, nhận diện các loại vũ khí
Cần phải đặc biệt cẩn thận khi chọn những video về quân sự hoặc vũ khí để đảm bảo rằng quả tên lửa hoặc chiếc xe tăng được giới thiệu đang được sử dụng chứ không phải là một video giới thiệu các khí tài quân sự chung chung. Đồng thời, hiện có một sự nhầm lẫn rất phổ biến về vũ khí tấn công. Nếu chưa chắc chắn về điều này, hãy tìm hiểu.
C-10
Quảng cáo
Thông thường, khi sử dụng các quảng cáo chính trị trong một gói tin, các hình ảnh này phải được thu gọn lại theo đồ họa tiêu chuẩn của CNN. Trong các cụm tin hàng ngày, các quảng cáo khác cũng phải được thu gọn lại, một khi có thể, để hạn chế tới mức tối thiểu sự nhầm lẫn cho người xem của chúng ta.
Nội dung tin bài của CNN không bị ảnh hưởng bởi các tài trợ quảng cáo. Tuy nhiên, chúng ta có thể chuyển dịch hoặc bỏ một quảng cáo giới thiệu một dịch vụ hoặc sản phẩm khi nó trở thành một phần của tin được đưa để tránh có nhận định rằng tin của chúng ta có liên quan tới nhà tài trợ. Tuy nhiên, CNN, sẽ không vì một lý do nào đó mà thay đổi vị trí của tin bài trong bản tin do bị tác động bởi nhà tài trợ. Tham khảo ban Chuẩn mực và Thông lệ (Standards and Practices) nếu bạn có thắc mắc về vấn đề này.
Thay vào đó, khi có một quảng cáo của nhà tài trợ được lên kế hoạch phát sóng tại thời điểm gần với một tin có liên quan đến quảng cáo sẽ được phát sóng, những người phụ trách sản xuất và giám sát nên chuyển quảng cáo sang một thời điểm khác cách xa tin bài được phát.
Nếu không thể di chuyển được quảng cáo, thì nên đưa nó ra khỏi chương trình phát sóng trong ngày. Phải thông báo quyết định này cho người giám sát sản xuất tại Atlanta để đảm bảo công việc được thực hiện, và thông báo cho bộ phận điều hành quảng cáo.
Đối với CNN.com, người phụ trách phòng tin phải thông báo cho những người phụ trách nhóm tích hợp kinh doanh kỹ thuật số.
Ảnh chụp từ các nguồn khác cần phải được xác định rõ ràng là từ nguồn nào, trừ trường hợp người cung cấp không muốn được nêu tên. Tuy nhiên, ảnh từ các nguồn của các đảng phái cần phải được nêu rõ nguồn cung cấp.
(Xem Copyright/Fair Use, Mục D-1)
Biên tập ảnh
CNN cho phép điều chỉnh độ sáng, tương phản và cân bằng màu sắc của một tấm ảnh để đảm bảo tấm ảnh đạt các tiêu chuẩn nghiệp vụ của CNN. CNN không cho phép chỉnh sửa ảnh làm thay đổi ý nghĩa của nó. Trong khi được phép xén bớt một tấm ảnh đáp ứng các yêu cầu về kích thước và tỷ lệ, một tấm ảnh không được phép cắt xén để làm thay đổi nội dung của nó (Ví dụ: xén đi thành phần chính của câu chuyện có trong tấm ảnh đó).
Mọi tấm ảnh xuất hiện trên CNN.com phải có nguồn gốc ghi trực tiếp trên ảnh hoặc bảng chữ. Trong trường hợp người chụp ảnh không muốn được nêu tên, phải ghi trên bảng chữ “Ảnh do cộng tác viên của CNN cung cấp”.
• Sửa đổi bằng kỹ thuật số
CNN không sử dụng kỹ thuật số hoặc công nghệ khác để làm thay đổi hình dạng các địa điểm bên ngoài nếu sự biến đổi đó có thể làm cho người xem tin rằng hình ảnh được tạo ra là thật. CNN sử dụng một số công nghệ để tạo ra hậu cảnh trong trường quay như một phần của công việc dựng cảnh hoặc để tạo ra các minh họa bằng hình ảnh (ví dụ như bản đồ thời tiết). Phải xem xét thật kỹ lưỡng những hình ảnh kỹ thuật số từ các nguồn bên ngoài để đảm bảo chúng không bị chỉnh sửa.
( Còn tiếp)
Lê Phong – VTV
Facebook Comments