Khi nói đến đảm bảo an ninh, an toàn, mọi người thường chỉ nghĩ đến các điểm nóng như chiến tranh, xung đột vũ trang, khủng bố. Thế nhưng công tác an toàn tại nơi tác nghiệp còn là ở những nơi như môi trường xa lạ với phóng viên, nơi bệnh tật hoành hành, thiên tai, sự cố hạt nhân. Do phóng viên nhiều khi chỉ mải mê chạy theo tin tức mà quên đi các nguyên tắc an toàn, nên công việc của chuyên gia an ninh là phải luôn sát cánh bên họ.

Đối với một hãng tin tức, các hoạt động sau là không thể thiếu:

Đào tạo cơ bản về các kiến thức chăm sóc y tế cho toàn bộ nhân viên, phóng viên, biên tập.CNN thường thuê một số công ty đào tạo khóa học này. Nội dung tập huấn: chăm sóc y tế ban đầu, các kỹ năng sinh tồn, cách sử dụng mặt nạ khí gas, v.v. Tất cả nhân sự đều phải tham gia khóa đào tạo này, bởi nếu trong ê kíp hiện trường chỉ có một người đã qua đào tạo thì sẽ rất rủi ro nếu như đúng người đó bị thương nặng.

Đối với từng địa điểm làm tin cụ thể mà CNN sẽ có khóa huấn luyện riêng, chuyên sâu hơn. Ví dụ về cách phòng chống bệnh Zika (Brazil, Mexico), Mers (Hàn Quốc), an toàn hạt nhân (Fukushima), v.v.. Các khóa học này có thể do những người đã có kinh nghiệm tại CNN thực hiện hoặc thuê chuyên gia bên ngoài giảng dạy.

Có cơ sở dữ liệu, bao gồm thước đo đánh giá về mức độ rủi ro của các điểm nóng trên thế giới. Trên cơ sở đó, chuyên gia an ninh sẽ đưa ra khuyến nghị là KHÔNG được tiếp cận địa điểm nào, hoặc các khuyến nghị mà ê kip sản xuất cần thực hiện để đảm bảo an ninh.

Khi mức độ khuyến nghị là KHÔNG có nghĩa là mọi người đều phải chấp hành. Bởi nếu có bất kỳ thương vong nào xảy ra cũng làm ảnh hưởng đến uy tín của của tổ chức, thậm chí ảnh hưởng đến sự an toàn của người khác trong ê kíp khi phải tìm cách cứu người bị nạn… Cơ sở dữ liệu này cần liên tục cập nhật. Tùy mức độ nhạy cảm mà thông tin an ninh có thể được chia sẻ cho toàn bộ hệ thống hoặc chỉ một số người nhất định. Ngoài ra, để xây dựng cơ sở dữ liệu này có thể khai thác trang web của CPJ (Community of Protection for Journalist).

Đây là trang web cung cấp các thông tin chính thống về tình hình an ninh tại từng quốc gia, khu vực, bao gồm cả thống kê về thương vong, số vụ bắt cóc. Hiện nay, các thông tin về lĩnh vực này có thể dễ dàng tìm kiếm trên mạng, thế nhưng phóng viên phải hết sức cảnh giác khi tiếp cận thông tin trên mạng. Bởi vì hiện nay có nhiều trang web đưa nhiều thông tin giả, đầu mối liên hệ giả để lừa những phóng viên nhẹ dạ. James Folley, phóng viên của New York Times, đã bị bắt cóc và chặt đầu tại Syria năm 2014 do đã tin tưởng vào người được trang mạng giới thiệu, kẻ này đã gài bẫy anh để dẫn dụ anh đến địa điểm mà đồng bọn của hắn đã chờ sẵn.

Có cơ sở dữ liệu về các chuyên gia an ninh, các công ty an ninh có thể hỗ trợ công tác an ninh tại hiện trường. Các bạn có thể tham khảo trang web của RORYPECK để tìm hiểu các công ty cung cấp dịch vụ an ninh đã được công nhận. CNN thường thuê chuyên gia của các công ty an ninh của Anh hoặc Mỹ để đi theo phóng viên đến các vùng chiến sự, điểm nóng; hoặc các công ty an ninh của địa phương để tận dụng kiến thức của họ về đất nước đó. Khi phóng viên đã có mặt ở hiện trường, nếu sự kiện có diễn biến mới đe dọa về an ninh thì CNN sẽ họp trực tuyến và mời chuyên gia đến để tư vấn và hướng dẫn cho phóng viên ứng phó với tình thế.

Mua bảo hiểm cho phóng viên. Thông thường, mọi nhân sự của CNN đều được mua gói bảo hiểm chung. Khi đi đưa tin tại các điểm nóng, những người tham gia ê kíp được mua thêm gói bảo hiểm bổ sung trong đó bao gồm chi phí chăm sóc ban đầu và vé máy bay đến bệnh viện gần nhất có đầy đủ điều kiện chăm sóc y tế. Ví dụ, nếu phóng viên bị thương ở Afganistan, phóng viên đó sẽ được đưa về bệnh viện ở Kabul để sơ cứu rồi sau đó phải được chuyên chở bằng máy bay đến bệnh viện ở Dubai. VTV có thể tìm gặp các tập đoàn quốc tế về chăm sóc y tế như International SOS để được tư vấn về các cơ sở y tế, bác sỹ có uy tín tại các quốc gia trên thế giới.

Có danh mục các thiết bị thiết yếu bao gồm thuốc men, lều trại, nước sạch… cần thiết cho phóng viên khi tác nghiệp tại các điểm nóng.

Cần đảm bảo việc những người tham gia ê kíp đi đưa tin tại hiện trường lên đường trong điều kiện sức khỏe tốt, do đó cần khám sức khỏe tổng thể kể cả khám nha khoa cho mọi người trước khi được điều động đến hiện trường. Bởi nếu phóng viên bị sâu răng và chưa kịp đi hàn, tổn thương này có thể bị nhiễm trùng trong quá trình làm việc tại hiện trường và làm ảnh hưởng đến sức khỏe của cá nhân người đó và hiệu quả chung của công việc.

Thông tin do Thái Hà cung cấp từ khóa học tại Hồng Kông

 Biên tập Vũ Quang